Met betrekking tot het eigen vermogen van een nv of bv zijn te onderscheiden: geplaatst aandelenkapitaal, agioreserve, herwaarderingsreserve, wettelijke en statutaire reserves, overige reserves en nettowinst (onverdeelde winst).
De waardestijging van vaste activa wordt op de balans verwerkt op de rekening. Herwaarderingsreserve. Aan de herwaarderingsreserve wordt toegevoegd het verschil in boekwaarde volgens de actuele waarde en de boekwaarde op basis van de aanschafprijs De waardestijging is een wettelijke reserve en mag nooit aan de aandeelhouders worden uitgekeerd.
Bij een waardedaling wordt het verschil in boekwaarde eerst ten laste van de herwaarderingsreserve gebracht. Is de herwaarderingsreserve teruggebracht tot € 0, dan komt het resterende bedrag ten laste van de winst van het jaar waarin de waardedaling plaatsvindt.
Wanneer een onderneming ernaar streeft een gelijkmatig dividendpercentage uit te keren, volgt zij een politiek van dividendstabilisatie.
De nettowinst of onverdeelde winst is het bedrag van de winst van de afgelopen periode, na aftrek van de vennootschapsbelasting, maar voordat de winstverdeling heeft plaatsgevonden.
De voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen waarvan de omvang redelijk te schatten is maar het betalingsmoment nog niet bekend is. Ook bestaan voorzieningen om de kosten te spreiden. We onderscheiden: de voorziening groot onderhoud, de pensioenvoorziening en de belastingvoorziening.
Aan de pensioenvoorziening worden bedragen toegevoegd door werknemers en door de onderneming. Het merendeel van de ondernemingen heeft de pensioenvoorziening ondergebracht bij een afzonderlijke levensverzekeringsmaatschappij/pensioenfonds.
Het vreemd vermogen van een onderneming bestaat uit:
Tot de langlopende schulden rekenen we: (converteerbare) obligatieleningen, hypothecaire leningen o/g, onderhandse leningen, schulden aan groepsmaatschappijen en schulden ter zake van pensioenen.
Converteerbare obligaties kunnen onder bepaalde voorwaarden, die van tevoren zijn vastgesteld, worden omgewisseld in aandelen van dezelfde nv.
Voordelen van converteerbare obligaties voor de belegger ten opzichte van aandelen zijn:
Voor de onderneming zijn de voordelen van de converteerbare obligatielening:
Tot de kortlopende schulden rekenen we: verplichtingen van langlopende schulden die het komende jaar vervallen, crediteuren, nog te betalen bedragen, vooruitontvangen bedragen, schulden wegens belastingen en sociale premies en schulden aan kredietinstellingen in rekening-courant.