M&O in Balans, 7e druk, havo. Hoofdstuk 11 Eigen vermogen, samenvatting d.d. 1-2-2014.

Eigen vermogen (permanent vermogen) bestaat uit:

• geplaatst aandelenkapitaal;
• reserves;
• onverdeelde winst na belasting.

Aandelen zijn bewijzen van deelname in het aandelenkapitaal van een nv of bv. Bij het aandelenkapitaal onderscheiden we de volgende begrippen:

Maatschappelijk (of statutair) aandelenkapitaal € ... — Aandelen in portefeuille € ... = Geplaatst aandelenkapitaal € ...

Sommige ondernemingen geven preferente aandelen uit. Dat zijn aandelen waarbij de houders van preferente aandelen op de een of andere wijze voorrechten genieten boven de houders van de gewone aandelen. De preferentie kan betrekking hebben op:

• de winstuitkering;
• de uitkering bij liquidatie;
• de zeggenschap (prioriteitsaandelen).

Emissie

• a pari: tegen de nominale waarde;
• boven pari: de koerswaarde is hoger dan de nominale waarde (hierdoor ontstaat een agioreserve);
• beneden pari: de koerswaarde is lager dan de nominale waarde.

Een reserve is dat deel van het eigen vermogen dat niet uit geplaatst aandelenkapitaal en winstsaldo bestaat.

Redenen voor reservevorming:

• vergroten van het weerstandsvermogen van de onderneming;
• vervangen van vreemd vermogen door eigen vermogen;
• er hoeft bij uitbreiding geen beroep te worden gedaan op de vermogensmarkt;
• dividendstabilisatie (als de onderneming ernaar streeft elk jaar eenzelfde percentage dividend uit te keren).

Soorten reserves:

• winstreserves, onderverdeeld in:
  • a algemene reserve, bijvoorbeeld om verliezen te dekken;
  • b wettelijke reserve;
  • c statutaire reserve, die een bepaalde omvang bereikt moeten hebben voor er dividend mag worden uitgekeerd;
  • d bestemmingsreserve, bijvoorbeeld voor nieuwbouw;
• herwaarderingsreserve, die ontstaat bij de opwaardering van duurzame productiemiddelen en vlottende activa;
• agioreserve, deze ontstaat bij een verschil tussen de nominale waarde van de geplaatste aandelen en de emissiekoers.

De intrinsieke waarde van een aandeel is: (geplaatst en gestort aandelenkapitaal + alle reserves + (onverdeeld) winstsaldo) / aantal geplaatste aandelen 

De beurskoers wordt beïnvloed door: vraag en aanbod, intrinsieke waarde per aandeel, winst- en toekomstverwachtingen, speculatie en geruchten.

De winst van een nv of bv komt toe aan de aandeelhouders. De uitkering die zij ontvangen wordt dividend genoemd. We onderscheiden stockdividend (in aandelen) en cashdividend (in geld).

Het dividendpercentage heeft altijd betrekking op de nominale waarde van de aandelen en is inclusief de 15% dividendbelasting die de nv of bv wettelijk verplicht is in te houden (en af te dragen). De dividendbelasting wordt berekend over het totale dividend, en ingehouden op het cashdividend.

Klik hier om deze samenvatting te downloaden